Archive | Etnografia RSS feed for this section

Gratë çame, bukuria e pashoqe

Karakterin e moralin e lartĂ« tĂ« shqiptares çame dhe shpirtin patriotik tĂ« tyre, studiuesit nuk e kanĂ« veçuar pĂ«r asnjĂ« çast nga bukuria fizike e shpirtĂ«rore tĂ« saj. PĂ«r ta, bukuria e gruas çame Ă«shtĂ« e pashoqe. A.Panajodis, historiani grek i shekullit XIX, i cilĂ«son çamĂ«t tĂ« hijshĂ«m e tĂ« paraqitshĂ«m, “burra tĂ« bukur, me […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

GJUHA SHQIPE NĂ‹PĂ‹R SHEKUJ

  Elementi kryesor i cili dallon arvanitasit nga popujt e tjerĂ« qĂ« pĂ«rbĂ«jnĂ« shtetin e sotĂ«m grek, Ă«shtĂ« gjuha shqipe, qĂ« ata flasim brenda nĂ« rrethin familjar. Deri nĂ« shekujt e mĂ«parshĂ«m gjuha shqipe nuk shkruhej nga masa e gjerĂ« e popullit tĂ« saj, nuk pĂ«rbĂ«nte gjuhĂ«n e shkollimit, kĂ«tĂ« gjuhĂ« e flisnin njerĂ«zit e […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Flijimi për nder i 100 grave suljote

Autori anglez tek gruaja suliote vĂ«rejti se ajo megjithĂ«se dukej si e plakur para kohe, nga vuajtjet dhe punĂ«t e rĂ«nda, prapĂ«seprapĂ«, bartte dĂ«shmitĂ« e njĂ« race tĂ« lashtĂ« . ÇajrĂ«l, duke u ndodhur nĂ« njĂ« dasmĂ« suliote, pati rastin mĂ« tĂ« mirĂ« qĂ« gruan suliote ta shihte nĂ« njĂ« ceremoni festive, tĂ« veshur me […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Të huajt për dashurinë e Çamëve për vendlindjen

TĂ« huajt, kanĂ« vĂ«rejtur te çamĂ«t njĂ« veçori esenciale: dashurinĂ« pĂ«r vendin e tyre. Lidhur me kĂ«tĂ«, PukĂ«vili thotĂ«: “ÇamĂ«t, vendin e tyre e duan me entuziazĂ«m. Kur flasin pĂ«r tĂ«, e vĂ«nĂ« mbi vendet e tjera. VĂ«shtrimi i tyre vete kurdoherĂ« mbi malet e Epirit”, (Pouqueville, “Voyage”, VĂ«ll.I, Kap.29, vep.e pĂ«rm., VĂ«ll.III). NdĂ«rsa Bartholdy, […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Dasëm e rrallë çame në Xhafzotaj

Nga Albert Zholi CamĂ«ri na mori malli, moj çamĂ«ri Se neve u ndamĂ« nga halli, moj çamĂ«ri Dhe u ndamĂ« pĂ«r sĂ« gjalli.. Me kĂ«tĂ« kĂ«ngĂ« filloi dasma e Altin Fatmir Alushit, i cili u martua me Nereda Musain. U martua Altini, vĂ«llai i kĂ«ngĂ«atres sĂ« mirĂ«njohur Enkeljda Alushi dhe nipi i kĂ«ngĂ«rarit cam Hysni […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Sfida e ruajtjes së trashëgimisë çame

NjĂ« nga pĂ«rshtypjet mĂ« tronditĂ«se tĂ« Epirit tĂ« sotĂ«m Ă«sh tĂ« zbrazĂ«tia e brendshme e kĂ«saj krahine tĂ« GreqisĂ« veriore, e cila nga shqiptarĂ«t njihet si ÇamĂ«ri. Pyje tĂ« pafundme tashmĂ« mbulojnĂ« tokat e dikurshme pjellore, duke lĂ«nĂ« vetĂ«m disa vendbanime tĂ« shpĂ«rndara dhe tĂ« braktisura si pasojĂ« e njĂ« historie mizore qĂ« i ka […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Besimi mysliman dhe folklori i krahinës së Çamërisë

AsnjĂ« historian, demograf, sociolog, gjeograf, arkeolog, folklorist, gjuhĂ«tar, qĂ« merr pĂ«rsipĂ«r tĂ« qĂ«mtojĂ« nĂ« fushĂ«n e vet studimore pĂ«r krahinĂ«n e ÇamĂ«risĂ« nuk mund tĂ« anashkalojĂ« kurrĂ«sesi faktin, aspak tĂ« diskutueshĂ«m, tĂ« ndikimit tĂ« jashtĂ«zakonshĂ« m tĂ« besimit islam nĂ« jetĂ«n ekonomike, shoqĂ«rore, shpirtĂ«rore, tĂ« kĂ«saj krahine qĂ«, tĂ« paktĂ«n nĂ« shekujt e fundit e […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

KULTURA ÇAME TRADITA DHE VLERAT E SAJ ORIGJINALE

TĂ« flasĂ«sh pĂ«r kulturĂ«n çame, rrĂ«njĂ«t dhe vlerat origjinale tĂ« saj, nuk Ă«shtĂ« e lehtĂ«.E them kĂ«tĂ« sepse vitet e fundit duke u marrĂ« me kĂ«tĂ« temĂ« kam konstatuar njĂ« fakt tĂ« hidhur. NĂ« relievin origjinal, tĂ« larmishĂ«m e tĂ« çuditshĂ«m tĂ« kulturĂ«s shqiptare, mungon edhe relievi po aq orgjinal, i larmishĂ«m e i çuditshĂ«m […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Popullsia Çamerise

Perberja etniko-fetare e Camerise Krahina e Camerise perfshinte 189 qytete dhe fshatra ne rreth 10 mije kilometra katrore, me nje popullsi qe, sipas regjistrimit turk te vitit 1908, numeronte mbi 72000 banore. Popullsia u rrit ne vite, por rreth 85 mije persona, jane perzene ne drejtim te Turqise, ne periudhen mes viteve 1913-44. Mijera te […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →

Vallja e Osman Takës

Intervista/ Flet njĂ« nga kĂ«rcimtarĂ«t mĂ« tĂ« mirĂ« të  kĂ«saj valleje, Taip Madani Vallja qĂ« e shpĂ«toi Osman TakĂ«n nga litari PĂ«rfaqĂ«sia e saj Nisja Ă«shtĂ« e qetĂ«, i shkon orkestrĂ«s pas duke u harmonizuar tĂ«rĂ«sisht me tĂ«. Vallja nis me hap tĂ« thjeshtĂ« dhe vĂ«rtet thua se diçka do tĂ« bĂ«sh. NĂ« mbarim tĂ« […]

Dergo nje Koment Vazhdoni Leximin →